post@deschoneschrijfster.nl 06 24 21 18 09

Maak tekst en beeld toegankelijk voor iedereen

04/10/2023

Je komt aan op het feest en ziet de deur wagenwijd openstaan. Ballonnen dansen vrolijk in de wind. De gastvrouw staat je al op te wachten. En binnen komen mensen naar je toe: ‘Wat fijn dat je er bent!’ Zo’n welkom gevoel gun jij je websitebezoekers toch ook? Zorg daarom voor toegankelijke teksten, afbeeldingen en video’s!

Als klanten de tekst op je website of in je Algemene Voorwaarden niet snappen, haken ze af. Ze voelen zich buitengesloten. Net als de mensen die de foto bij jouw blog of nieuwsbericht niet kunnen zien. Hoe maak je jouw communicatie toegankelijk voor iedereen? In deze Week van de Toegankelijkheid geef ik je drie tips voor sociale en digitale toegankelijkheid.

Tip 1: schrijf in begrijpelijke taal

Ingewikkelde teksten sluiten mensen uit. Begrijpelijke taal opent deuren. Met duidelijke teksten help je je lezer. Want als mensen je niet snappen, doen ze zaken met een ander. Ze voelen afstand. 

Schrijf dus in begrijpelijke taal en zorg voor sociale toegankelijkheid. Dat doe je zo: 

• Gebruik eenvoudige woorden

Vraag je bij elk woord dat je gebruikt af: zou ik dit woord ook gebruiken in een gesprek? Is het antwoord nee, zoek dan een synoniem. Indien, ten behoeve van en conform gebruik je dus niet. Als, voor en volgens gebruik je wél. Dat geldt ook voor vaktaal en afkortingen. Gebruik ze niet, of leg ze uit. 

Hoe vind je deze eenvoudige woorden? Word geeft via het blauwe stippellijntje vaak een alternatief voor ingewikkelde, ambtelijke woorden. 

In het ambtelijk woordenboek of via de tool Is het B1  vind je alternatieven voor moeilijke woorden. 

• Voorkom grindpadzinnen 

Een leesbare zin telt hooguit 15 woorden. Langere zinnen zijn lastig te lezen. Zeker online. Geef het liefst één boodschap per zin. Voorkom dus dat binnen een zin een nieuwe zin ontstaat. Bijvoorbeeld door een bijzin. Of een gedeelte van de zin tussen haakjes. 

Zorg daarnaast dat de kern van de zin vooraan staat. Gebruik dus geen lange aanloop als: in het kader van de klantcontactdag, die dit jaar voor het eerst sinds twee jaar weer werd georganiseerd, hadden wij een speciale aanbieding, te weten (etc.) Dat noemen we nou een grindpadzin!

• Maak je zinnen actief

Door passieve taal voelt je lezer zich niet aangesproken. Kijk maar: ‘De betalingstermijn werd overschreden.’  

Wie bedoel je hier?

‘U betaalde niet op tijd.’ Aha, dát was je boodschap! Haal ‘worden’ uit je zinnen en vraag je af: ‘wie doet dit?”. Zo maak je teksten actief en begrijpt je lezer je beter.

Tip 2: zet alt-teksten bij je foto’s

Blinde en slechtziende mensen zien online afbeeldingen niet of niet goed. Gebruik daarom altijd alt-teksten als je een foto of plaatje op een website of social media zet. Zo maak je je beeld digitaal toegankelijk.

Een alt-tekst is een omschrijving van een afbeelding op internet. ‘Alt’ staat voor ‘alternatief’. Blinden en slechtzienden gebruiken vaak hulpprogramma’s die online teksten voorlezen of omzetten in braille. Vul je de alt-tekst in, dan weet ook de slechtziende gebruiker wat er op het plaatje staat. Als je het goed invult tenminste. Want vul je niets in, dan gebeurt het maar al te vaak dat de oersaaie codenaam van een afbeelding wordt voorgelezen.  IMG_9667 bijvoorbeeld. Dat kan een stuk concreter 😉 

Een alt-tekst invullen is heel gemakkelijk. Zodra je een afbeelding online zet, zie je een vakje met ‘alt-tekst’ oppoppen. Op websites, maar ook op Twitter en LinkedIn. Geef hier een korte beschrijving van de foto. Dit hoeft niet tot in detail, beperk je tot de kern van wat je ziet. Bijkomend voordeel: met de juiste zoektermen in de alt-tekst, is je foto nóg beter vindbaar. 

Voorbeeld van een alt-tekst die ik toevoegde op Twitter (tegenwoordig X, maar ik ben nogal verknocht aan de oude naam): links de tweet met twee foto’s, rechts de alt-tekst bij de eerste foto

Tip 3: ondertitel je video’s 

Nog een tip voor digitale toegankelijkheid: met ondertiteling maak je video’s bereikbaar voor iedereen. Voor dove en slechthorende mensen én voor bezoekers die je video geluidloos willen bekijken in een stille bibliotheek of treincoupé. Voor ondertiteling gelden een paar regels: volg de letterlijke tekst, neem een onopvallend lettertype en gebruik witte letters met een zwarte rand eromheen. Zo is de tekst leesbaar tegen elke achtergrond. 

Ondertitelen kunt je laten doen door bureaus als uitgetypt.nl. Maar je hebt er ook programma’s voor. Deze programma’s genereren zelf zinnen op basis van de gesproken teksten. Jij kunt daarna zelf de foutjes eruithalen. De Videovakvrouw weet hier veel meer van dan ik. Beluister hier haar uitleg.

Zijn deze tips voor jou een open deur? Alleen maar fijn: zo is het voor jou vanzelfsprekend om de poorten wagenwijd open te zetten voor iedereen! 

Heb je hulp nodig bij het schrijven van begrijpelijke teksten? Of wil je een training Schrijven in B1 voor je medewerkers? Neem dan contact met me op!

Foto: Analogicus via Pixabay